Mấy hôm nay phương tiện thông tin đại
chúng nói nhiều về đổi mới giáo dục đào tạo, ngẫm ra cũng là việc của mình nên
góp vài dòng.
Không thể phủ nhận giáo dục đào tạo hiện
đang có những việc không ai không thấy “chướng tai gai mắt”. Có quá nhiều vấn
đề cần đến một cuộc điều chỉnh lớn. Tuy nhiên nên có cách nhìn khách quan
hơn đối với thực trạng yếu kém bất cập hiện nay của giáo dục và đào tạo Việt Nam . Trong khi chúng
ta đặt kỳ vọng quá lớn vào sự đổi mới giáo dục đào tạo thì những
điều kiện để thực hiện cho sự đổi mới lại hết sức hạn chế. Giáo
dục đào tạo phải chịu sự tác động lớn từ các nhân tố xã hội khác
ngoài phạm vi giải quyết của giáo dục đào tạo. Ở đây , người ta công bố kết quả điều tra đối với 500 giáo
viên và cho thấy quá 50% người trả lời: nếu được chọn lại nghề nghiệp họ sẽ
không chọn nghề nhà giáo. Về kết quả điều tra này, tôi muốn bình luận
thêm. Từ trước tới nay, nhà giáo vốn vẫn nghèo (thu nhập thấp), nhưng
trước đây thì họ có thể yên với cái nghèo để theo nghề, nhưng hiện giờ trong
tình trạng kinh tế thị trường len lỏi tác động khắp nơi, họ không yên với cái
nghèo được nữa. Đây là sự điều chỉnh hệ giá trị trong toàn xã hội. Những
người trả lời không chọn lại nghề nhà giáo không có nghĩa tất cả số đó
không yêu nghề và cũng không nên đồng nhất sự lựa chọn đó với sự "hối
hận". Nhà giáo cũng là con người, họ không phải siêu nhân. Đó là chưa
kể tới việc kinh tế xã hội phát triển, nhiều nghề mới xuất hiện, cơ hội lựa chọn
nghề nghiệp rộng lớn, người ta có thể nghĩ về một công việc phù hợp hơn với
mình cũng là chuyện bình thường.
Từ khi mở cửa hội nhập thế giới, chúng ta
có cơ hội so sánh và nhìn lại nền giáo dục đào tạo nước mình, những điểm yếu
kém vì thế trở nên rõ ràng hơn.
Xu hướng du học ngày càng phát triển, nhưng chúng
ta không nên xem việc có nhiều người đi du học là một minh chứng cho việc giáo
dục và đào tạo nước nhà yếu kém. Có một phần nhỏ nguyên nhân chứ không
phải là toàn bộ. Các nước châu Á khác như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản,
Ấn Độ... đều có các trường đại học lọt vào TOP 100 của thế giới, nhưng hiện
nay hàng năm họ vẫn có tới cả triệu người rùng rùng sang châu Âu, châu Mỹ để
du học. Và ngược lại, hàng năm cũng có rất nhiều sinh viên Âu-Mỹ tìm sang
châu Á du học. Đó là vì cơ hội học tập, môi trường và phạm vi học tập đang điều
chỉnh trên quy mô toàn cầu, người ta có nhiều cơ hội hơn để tìm kiếm và lựa
chọn chỗ học tập phù hợp với khả năng và lĩnh vực chuyên môn của mình
Toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ, một "thế
giới phẳng" trong tầm liên hệ đang hình thành. Nhu cầu cần liên thông,
chia sẻ, hợp tác của nhân loại ngày càng lớn. Lĩnh vực giáo dục cũng đang
toàn cầu hóa mạnh. Có những trường đại học mang tính toàn cầu, len lỏi
tới cả các quốc gia trước đây vốn ít hội nhập. Giáo dục đại học vươn tới tận
thôn cùng xóm vắng qua mạng internet. Hiện có quá nhiều vấn đề chung mà nhân loại
cùng phải chung tay giải quyết mà trước tiên là thông qua giáo dục. Như vậy
nền giáo dục cần hướng tới những mục tiêu chung của nhân loại để điều chỉnh chứ
không chỉ là vấn đề của riêng một cộng đồng nhỏ hẹp nào
Giáo dục và đào tạo cần đổi mới thường xuyên. Đổi mới là một tất yếu.
Các đại học lớn trên thế giới phải thay đổi từng ngày để vươn lên theo kịp thời
đại, để có thể cạnh tranh với các trường đại học khác. Điều đó cũng giống
như việc đổi mới công nghệ trong lĩnh vực chế tạo. Kể từ khi cuộc khủng hoảng
kinh tế diễn ra trên quy mô toàn cầu từ năm 2007 tới nay, giáo dục đào tạo cũng
đang tìm đường hướng để điều chỉnh trên quy mô lớn. Triết lý, phương pháp, nội
dung, công nghệ, quản lý giáo dục đào tạo đang có những chuyển biến từng
ngày. Giáo dục Việt Nam
là một bộ phận của giáo dục thế giới. Việc đổi mới giáo dục của Việt Nam
không thể chỉ là vì tự bản thân nó có nhiều vấn đề. Đổi mới giáo dục và
đào tạo là một tất yếu khách quan, không nên nhìn nó chỉ là việc làm có tính đột
xuất để đối phó với vấn đề này hay vấn đề khác một cách bị động. Chúng ta vì một
mục tiêu lớn và chủ động để đổi mới, có cái vì bất cập mà phải đổi mới, nhưng
cũng có cả những thứ đang làm tốt vẫn cần đổi mới để tốt hơn nữa, có chỗ chưa nảy
sinh vấn đề nhưng vì những mục tiêu xa hơn chúng ta vẫn phải điều chỉnh. Giáo
dục Việt Nam cần điều chỉnh để hòa dòng cùng với công cuộc vận động lớn của
thế giới. Cần thiết phải phân tích những xu hướng lớn mà giáo dục đào tạo thế
giới đang làm để làm. Điều này khiến cho việc đổi mới giáo dục ở Việt Nam có
chuẩn để tự điều chỉnh.
Thưa Thầy, tôi hoàn toàn đồng ý với hầu hết các quan điểm mà Thầy nêu trong bài viết. Tuy nhiên ở trường hợp này thì sao:
ReplyDeletehttp://vnexpress.net/gl/xa-hoi/giao-duc/2012/10/phu-huynh-sung-sot-voi-mon-canh-ga-tho-xuong-1/
Có thể nó chỉ là những trường hợp cá biệt, nhỏ lẻ, nhưng rõ ràng việc thiếu kiến thức và kiến thức sai trầm trọng không thể đổ lỗi cho bất cứ một nhân tố xã hội hay môi trường nào khác.....
có thể do lầm lẫn
DeleteGiáo dục VN những năm gần đây đã có nhiều tiến bộ. con đường chúng ta đi không hề bằng phẳng. Hy vọng trong tương lai mọi chuyện sẽ tốt đẹp.
ReplyDeleteCó người cho rằng đi du học ở nước ngoài là tị nạn giáo dục. Nghe vậy thật là đáng buồn đúng không bác. Tị nạn, riêng khái niệm đó đã mang ý nghĩa tự hạ thấp quyền tự chủ của mình. Theo quan điểm của tôi thì du học không chỉ bao gồm một khía cạnh là hy vọng vào một sự đổi thay về đất ở để từ đó kéo theo sự đổi thay về đất sống và điều kiện sống...
ReplyDeletebài rất hay
ReplyDelete